Gupik pawie oczko (Poecilia reticuata) – hodowla, karmienie, rozmnażanie oraz ciekawostki.  Gupik (Poecilia reticulata), potocznie zwany także „pawim oczkiem” to popularna ryba akwariowa z rodziny piękniczkowatych Poecilidae. Swoją nazwę zawdzięcza angielskiemu duchownemu, który sprowadził ten gatunek do Europy, Johna Guppy’ego. Jego pierwszy opis naukowy sporządził John Paul Arnold.

Gupik pawie oczko (Poecilia reticuata)

Nazwa: Gupik pawie oczko

Nazwa łacińska: Poecilia reticulata

Rząd: karpieńcokształtne

Rodzina: piękniczkowate

Pochodzenie: głównie na północ od Amazonki

Wielkość: samce 4 cm, samice 6 cm

Usposobienie: bardzo towarzyski, łagodny

Wielkość akwarium:  > 40L

Temperatura wody: 22-26°C

Parametry wody: 22-26°C

Pokarm: żywy, mrożony i suchy, larwy owadów.

Pochodzenie

Gatunek ten występuje w Ameryce Środkowej, Ameryce Południowej oraz na Karaibach. Zamieszkuje głównie mniejsze rzeki i strumienie. W XIX w. został sztucznie wprowadzony do innych części świata, m.in. do Afryki i Azji, aby zwalczać komary roznoszące malarie. Dzięki temu ryby te zaaklimatyzowały się w wielu rejonach strefy klimatu zwrotnikowego i podzwrotnikowego. Można spotkać je także w Indonezji, Indiach, Brazylii, RPA, Wenezueli, Trynidadzie, Guadelupie, Gujanie, Barbadosie, Ugandzie, Zambii czy Arabii Saudyjskiej.

Charakterystyka

Są to małe rybki, często wybierane przez początkujących akwarystów, ze względu na to, że są łatwe w utrzymaniu i nie sprawiają kłopotów jeśli chodzi o rozmnażanie. Samice osiągają do 6cm długości, mają spiczasty pyszczek, zaokrąglony brzuch i płetwę odbytową. Mają szarawy kolor z białym brzuchem i spodem głowy. Samce dorastają do 4cm długości. Na ciele i płetwie ogonowej posiadają wzory z ciemnych kropek i poziomych kresek oraz różnokolorowe plamy. Płetwa ogonowa jest znacznie większa niż u samicy i może przybierać różne kształty (w zależności od odmiany). Płetwa grzbietowa jest ostro zakończona. Płetwa odbytowa występuje jako wąski, ruchomy pas i służy jako system do zapładniania u wszystkich piękniczkowatych. W akwarystyce dzikie formy gupika są praktycznie nie spotykane. Możemy jednak nabyć różnorakie form hodowlane o wielu barwach i kształtach płetw. Są to spokojne ryby o pokojowym nastawieniu.

Odżywianie

W akwarium przyjmują zarówno pokarm żywy jak i mrożony czy suchy. W środowisku naturalnym ich głównym źródłem pokarmu są larwy owadów. Można podawać także plankton, serca wołowe skrobane, a dla lepszego ubarwienia specjalistyczny pokarm dla gupików.

Akwarium

Zbiornik dla grupki kilku gupików powinno mieć objętość nie mniejszą niż 40 litrów. Podłoże może stanowić kilkucentymetrowa warstwa żwiru. Dla ozdoby w akwarium umieszcza się korzenie i kamienie. Bardzo ważne jest także dobre oświetlenie oraz filtr z grzałką, ale niezbyt dużym prądem wody. Aby ryby czuły się bezpiecznie zbiornik powinien być gęsto obsadzony roślinami, które będą także stanowić kryjówkę dla narybku. Warto także umieścić rośliny pływające. Doświadczeni akwaryści polecają do tego typu zbiorników takie roślin jak strzałki, zwartki, bakopy, ludwigie, nurzaniec śrubowy czy rzadziej spotykane paprotnice oraz wgłębkę wodną. Mimo że gupiki to ryby dosyć tolerancyjne na parametry wody i dobrze znoszą błędy hodowców to warto postarać się zapewnić im jak najlepsze warunki. Woda powinna być średnio twarda lub twarda, o temperaturze w granicach 22-26 stopni Celsjusza. Optymalny odczyn wody to 7,0 – 7,5 pH. Gupiki trzymane w zbyt zimnych warunkach mogą tracić kolory, nie będą się rozmnażać i staną się bardziej podatne na choroby. Niektórzy uważają, że gupiki powinny mieć słoną wodę (jedna łyżeczka soli morskiej lub kuchennej na 10L wody), ale akwaryści często się o to spierają. Nie należy zapinać o regularnej podmianie wody (około 30%) i czyszczeniu filtra.

Gupiki często hodowane są także w akwariach ogólnych. Wybierając towarzystwo dla tego gatunku nie należy wybierać ryb zbyt dużych, które mogłyby potraktować gupiki jako pokarm, ani takich, które mają skłonności do podgryzania płetw. Najlepiej sprawdzą się takie ryby jak tetra, kirysek, razbora, danio, kardynałki, prętniki, gurami, małe zbrojniki oraz większość ryb z rodziny piękniczkowatych.

Rozmnażanie:

Rozmnażanie gupików jest bardzo proste. Na każdego samca w akwarium powinno przypadać kilka samic. Wskazane jest, aby w zbiorniku znajdowała się bujna roślinność i rośliny pływające dające schronienie młodym. Woda powinna mieć temperaturę od 22 do 24 stopni Celsjusza. Zapłodnienie następuje w ciele samicy. Gupiki to ryby żyworodne, co znaczy, że młode rybki wykluwają się z jaj w momencie porodu, dlatego w akwarium widzimy od razu narybek. Ciężarna samica posiada ciemną plamkę tuż pod brzuchem, za płetwą odbytową. Narząd kopulacyjny (w miejscu płetwy odbytowej) u samców zakończony jest haczykiem, który zakotwicza się w samicy i ułatwia zapłodnienie. Zadbane samce, w dobrej kondycji nieustannie będą dążyć do kopulacji. Ich zaloty trwają do momentu, kiedy zbliżą się do samicy i wprowadzą końcówkę gonopodium do otworu płciowego samicy. Zaaplikowana dawka nasienia częściowo zapładnia jaja, a częściowo zostaje zmagazynowana i gotowa do użycia przez okres jednego roku. W tym czasie samica może wydać kilka miotów, lecz za każdym razem narybku będzie mniej. Okres ciąży trwa od 4 do 6 tygodni, zazwyczaj jest to 30 dni. Wszystko zależy od warunków w zbiorniku. Samica rodzi od 5 do nawet 100 małych rybek. Po zauważeniu narybku najlepiej byłoby od razu odizolować dorosłe od młodych, gdyż narybek może zostać zjedzony. Kiedy w zbiorniku jest dużo roślin nie jest to konieczne, ponieważ część narybku znajdzie w nich schronienie i prawdopodobieństwo, że przetrwają jest większe. Młode gupiki rodzą się w nocy lub nad ranem i dość szybko rosną.

Ciekawostki

W laboratoriach ryby te są wykorzystywane w badaniach nad dziedzicznością ze względu na dużą płodność.
W Meksyku istnieją gupiki, których samce są większe niż samice.
W Wenezueli odkryto gatunek gupików karłowatych, których samce osiągają do 3cm, a samice do 1,8cm.
Gatunek ten był wykorzystywany do walki z malarią roznoszoną przez komary, którymi żywią się gupiki.
Samice mogą żyć nawet kilka lat dłużej niż samce. Na starość mogą być garbate.
Gupiki są skłonne do przekarmiania, dlatego należy zadbać o to, aby w akwarium nie było zbyt dużo jedzenia. Ryba ta będzie jadła, dopóki dostępny jest pokarm. Jeśli ma nadęty brzuch to znaczy, że jest przejedzona i powinno się zaprzestać karmienia na około dwa dni.
Obecnie coraz popularniejsze staje się organizowanie konkursów i wystaw dla gupików. Co roku organizowane są Mistrzostwa Europy odowców. W celu usystematyzowania odpowiednich proporcji ciała, kształtu płetwy ogonowej i grzbietowej, barwy i sposobu pływania istnieją pewne zasady związane z punktowaniem tych rybek. Ze względu na kształt płetwy ogonowej wyróżnia się 12 standardowych rodzajów gupików:

Igiełka – płetwa w kształcie igły, okrągła i wydłużona.
Płomyk – płetwa ogonowa w kształcie płomienia świecy.
Lira – kształt płetwy muzycznej przypomina lirę (instrument muzyczny).
Proporczyk – płetwa ogonowa w kształcie wydłużonego, zaokrąglonego prostokąta.
Triangel – płetwa ogonowa w kształcie trójkąta, w którym kąt wierzchołkowy powinien mieć odpowiednią ilość stopni.
Wachlarz – wąski trójkąt, którego wierzchołek tworzy odpowiedni kąt.
Welon – płetwa, której górna krawędź jest łukowato wygięta, a tylna krawędź wklęsła.
Łopatka – płetwa ogonowa w kształcie łopatki „saperki”.
Rakietka – płetwa ogonowa okrągła, w kształcie rakietki do tenisa stołowego.
Dwumiecz – płetwa owalna, której promienie są w kształcie mieczy.
Górny miecz – płetwa owalna, której promienie są mieczowato wydłużone i biegną równolegle wzdłuż ciała ryby.
Dolny miecz – owalna płetwa, której dolne promienie są wydłużone na kształt miecza

Artykuł powstał dzięki portalowi lombard Koszalin