W niewielkiej rzece brzany często opuszczają dotychczasowy odcinek i przepływają na inny, mniej lub bardziej oddalony. Robią to z powodu żerowiska, które w małej rzece ma ograniczone zasoby. Ryby postępują instynktownie i nie dopuszczają do wyjałowienia żerowiska. Odpływają, by w innym czasie tu wrócić. Wędkarz musi o tym wiedzieć i podążać za brzanami, szukać ich.
Kraina brzany – tak umownie ichtiolodzy i naukowcy nazwali odcinek rzeki, który zamieszkują brzany w roli dominującego gatunku. Wędkarz dość łatwo rozpozna taki odcinek: kamieniste, żwirowate lub piaszczyste (gruboziarniste) dno, nurt z szybszym przepływem, czysta woda, zróżnicowana głębokość. W praktyce w rzekach częściej natrafiamy na odcinki brzanowe, które występują nawet w dolnej części nizinnej rzeki. Odcinki brzanowe mogą przeplatać się z innymi odcinkami na całej długości rzeki. Krótko mówiąc, brzana do życia potrzebuje twardego dna i czystej wody. Chętnie zasiedla ujścia ciepłej wody w dużych rzekach, gdyż to pomaga jej w przetrwaniu zimy.
W niektórych rzekach brzana żyje pod grubą warstwą wody, np. na głębokości 4 – 6 m. Tu nie sposób wypatrzyć ryby na dnie, ale one same zdradzają swoją obecność, mianowicie wyskakują ponad powierzchnię, szybko poruszając ogonem. Wtedy widać rybę i słychać donośny odgłos furkotania. To znak dla wędkarza, że w pobliżu niedługo ryby zaczną żerować.
Nie jest płochliwa w płytkiej rzece, jeśli wędkarz zachowuje się dyskretnie. Natomiast w dużej rzece, w głębokiej wodzie, trudno ją wypłoszyć. Lubi sobie podjeść, więc dobra zanęta osłabia jej czujność i można wyławiać delikatną wędką kilka sztuk po kolei, bez wzbudzenia paniki u innych ryb. Oczywiście wszystko się diametralnie zmienia, gdy ryba zerwie się z wędki.
Gdzie znaleźć brzanę?
A. Głazowisko (gł. od 1 m). Głazowisko zawsze graniczy z nurtem. Brzany wpływają pomiędzy kamienie i tutaj zalegają nawet na cały dzień. Są osłonięte od nurtu i wystarczająco oddalone od brzegów. Łatwo jest wywołać poruszenie ryb zanętą, dzięki tej słabości zawsze kilka sztuk da się zwabić w zasięg wędki. W rzece płytkiej wybierają część głazowiska z najsilniejszym nurtem jako bezpieczniejsze.
B. Płań (gł. od 1 m). Płań jest dla ryb wytchnieniem przed rwącym nurtem, tutaj też często mogą się pożywić. Nierzadko płań jest najgłębszą częścią rzeki w okolicy. Korzystniej jest wędkować w długiej płani, mimo że trudniej jest zlokalizować ryby. W rzekach górskich podczas żerowania głowacicy trudno jest złowić brzanę, gdyż zanika jej aktywność – jest chętnie zjadana przez głowacicę.
C. Rynna (gł. od 1 m). Rynna może się pojawić w każdej części rzeki, ale przetrwa tylko w strefie nurtu, choćby bocznego. Tu zawsze jest szybka woda, co odpowiada brzanie. Wpływają tutaj zawsze w grupie, niektóre zapędzają się podczas żerowania. W rynnie często się spławiają, co jest oznaką aktywności ryb i zapowiedzią żerowania w pobliżu. W dużej rzece trudno rozpoznać rynnę.
D. Blat śródrzeczny (gł. od 0,5 m). Blat jest charakterystyczną formacją dna dla rzeki nizinnej. Najkorzystniejszy dla ryb jest ten graniczący lub pokryty nurtem. Niekiedy blat pokrywany jest piaskiem, przez co tworzy się okresowa i bardzo rybna przykosa. Ryby najczęściej wpływają tutaj na odpoczynek, a przy odpowiedniej głębokości także na zimowisko.
E. Główny nurt. W głównym nurcie tętni rzeczne życie, to główna strefa przebywania ryb. Brzany potrafią również odpoczywać w bardzo głębokim głównym nurcie, jednak tylko przyklejone do dna. Korzystne jest to, że ryby w nurcie można łowić nie tylko żerujące – tutaj zawsze podpłyną do zanęty. Brzany preferują dno kamieniste, żwirowate, ostatecznie może być na znacznej powierzchni zendra.
F. Warkocz (gł. od 1 m). Głęboki i długi warkocz powstaje już od główki ostrogi i sąsiaduje z atrakcyjnym międzytamiem. Brzany często żerują na dnie pod warkoczem oraz wpływają w międzytarcie o twardym dnie. Najwięcej brzan jest na wypłyceniu, w miejscu zanikania warkocza. Tutaj często leżą kamienie i głazy z umocnienia ostrogi oraz utworzony jest łagodny stok. Najlepsze takie łowiska znajdują się w dużych rzekach nizinnych.
G. Wypłycenie rozległego zagłębienia. Rozległe zagłębienie w rzece stanowi atrakcyjne łowisko, ponieważ brzany często tutaj zalegają. Unikają miejsc zamulonych, wybierają twarde, z wyraźnym przepływem. Niektóre odwiedzają systematycznie. Wiele dobrych łowisk można obławiać tylko z łodzi. Brak brzan może świadczyć o obecności suma w zagłębieniu.
H. W bocznych nurtach (gł. od 1 m). Boczny nurt staje się łowiskiem, gdy istnieje już przez pół roku i ma odpowiednią dla ryb głębokość. Ryby wpływają pod nurt, zatrzymują się w połowie lub 2/3 długości, najczęściej w celu odpoczynku. Bardzo łatwo je spłoszyć, brzany niezmiernie rzadko spławiają się w bocznym nurcie.
Zestawy na brzanę
Brzana jest najsilniejszą polską rybą, proporcjonalnie do rozmiaru swojego ciała. lstnieje ciekawy paradoks w zachowaniu tej ryby: holowana wędziskiem o dużym ugięciu szybko traci impet, zaś na sztywnym wędzisku szaleje i często urywa zestaw.
Lekki spinning
1. Wędzisko czułe i szybkie (akcja fast lub x-fast), c.w. 8-15 gr, długość 2,5-3,0 m, ugięcie progresywne – odgrywa bardzo ważną rolę podcas holowania brzany w nurcie, która traci impet na takim wędzisku. Sztywne wędzisko prowokuje brzanę do murowania i rwania żyłki.
2. Kołowrotek spinningowy średniej wielkości z niezawodnym hamulcem, na szpuli musi pomieścić 100 m żyłki śr. 0,20-0,22mm.
3. Żyłka odgrywa korzystniejszą rolę w łowieniu i holowaniu brzany niż plecionka. Powinna być nowa, spinningowa, uznanego producenta. Na łowisko warto zabrać dwie szpule, np. z żyłkami śr. 0,18 mm i 0,22 mm lub 0,20 mm i 0,24 mm.
4. Agrafka do zapięcia przynęty musi być wysokiej klasy, w rozmiarze 14, wykonana z cienkiego drutu.
5. Przynęta na brzanę bywa różnorodna, należy ją dopasować do warunków łowienia, jak dalekosiężność rzutów głębokość łowiska, aktywność brzany (bierze przy dnie lub podnosi się w toń). Należy posiadać wobler kleniowo-pstrągowy, obrotówkę typu long nr. 0-1, twister długości do 5 cm.
6. Podbierak przydaje się do lądowania małej brzany, niewymiarowej. Jednak polecane jest użycie podbieraka ze względu na ograniczenie stresu lądowanej rybie.
Wędka spławikowa z kołowrotkiem (przepływanka)
1. Wędzisko spławikowe dynamiczne o akcji szczytowej lub środkowej, dł. 4,0-7,00 m, c.w. do 20 gr, c.w. dobiera się do dystansu łowienia, masy użytego zestawu. Najkorzystniej jest używać wędziska bolońskiego, swoją rolę spełnia także wędzisko standardowe spławikowe i odległościówka.
2. Kołowrotek spławikowy, jeśli łowi się na dużym dystansie to warto użyć kołowrotka o dużym przełożeniu 1:6 lub 1:7. Można użyć kołowrotka typu match. Na szpuli powinno się zmieścić 100 m żyłki śr. 0,20 mm. Wskazane jest posiadanie zapasowej szpuli z żyłką o 0,02 mm grubszą lub cieńszą.
3. Żyłka główna typu spławikowa, śr. 0,18-0,22 mm, przyponowa – 0,16-0,20 mm. W łowisku bezzaczepowym można zrezygnować z instalowania przyponu, a haczyk przywiązać do żyłki głównej śr. 0,18 mm.
4. Do połączenia żyłki i przyponu warto użyć krętlika wielkości 14-20, o najlepszej jakości.
5. Haczyk musi być wzmocniony i chwytliwy (cięty), na ogół sprawdza się z szerokim kolankiem i krótkim trzonkiem (dobrze trzyma rybę).
6. Przynęta mięsna lub roślinna, musi dobrze siedzieć na haczyku z uwagi na silniejszy nurt w łowisku i dalekie rzuty, wleczenie po dnie i szybkie zacinanie. Można używać: parzonych ziaren pszenicy, słodkiej kukurydzy, parzonych płatków owsianych, białych robaczków, kawałków czerwonych, larw chruścika.
7. Spławik musi być dostosowany do techniki łowienia: do standardowej przepływanki stosuje się spławik rzeczny, do dalekich rzutów bolonką stosuje się spławik boloński, przy wędce odległościowej można zastosować Stick lub Avon.
8. Obciążenie może być jednopunktowe do przepływanki wleczonej lub rozłożone do łowienia, muskając przynętą dno.
Do łowienia brzany w płytkiej i klarownej wodzie zalecane jest użycie wędki bolońskiej, umożliwiającej precyzyjne łowienie z zachowaniem dystansu 20-30 metrow. Jeśli wędkarz chce łowić muchówką powinien wybrać na łowisko głęboką rynnę lub strugę głównego nurtu.
Muchówka (nimfa, raczek)
1. Wędzisko w klasie 6-8 AFTM – wybór wędziska uzależniony jest od specyfiki łowiska, czyli od szybkości nurtu, jego głębokości oraz od wielkości poławianych brzan. Na brzanę o masie do 0,8 kg, holowaną w spokojnym nurcie Sanu wystarcza wędzisko 6 AFTM. Do połowu brzan w nurcie Wisły należy użyć wędzisko w klasie 7-8 AFTM.
2. Kołowrotek muchowy standardowy, wysokiej klasy, wyposażony w podkład.
3. Sznur dopasowany do wędziska, a jego końcówka i pływalność do warunków łowienia. W płytkich wodach (głębokość do 1,5 m), o przeciętnej sile uciągu – Popradzie, Dunajcu i Sanie wystarcza samo obciążenie przynęty i sznur pływający. W głębszych z szybkim przepływem, stosuje się leadcore lub sznur z szybkotonącą końcówką.
4. Przypon do łowienia w płytkich łowiskach posiada standardową konstrukcję i długość, natomiast w głębokich i szybkopłynących wodach w zestawie np. z leadcore, przypon żyłkowy może mieć długość 30-50 cm. Ostatnią część przyponu wykonuje się z żyłki o grubości 0,16-0,20 mm.
5. Polecam przynęty muchowe: nimfa lekko i ciężko obciążona, raczek (imitacja raka) na haczyku 4-8, 2 x long – imitacja wiązana na odwróconym haczyku (grot na górze). Należy posiadać od 2 do 4 wersji kolorystycznych nimf.
6. Zalecam stosowanie haczyków bezzadziorowych.
7. Podbierak przydaje się do lądowania małej brzany (do 40 cm), którą trudno pochwycić dłonią ze względu na dużą ruchliwość ryby. Większe osobniki (ważące ponad 0,7 kg) można lądować ręką chwytem za grzbiet.
8. Nie zaIecane jest lądowania wyślizgiem.
Wędka bolońska (przepływanka)
1. Wędzisko typu bolonka o akcji szczytowej lub środkowej, długości 5-8 m, c.w. do 25 gr (dobierany do dystansu łowienia, masy użytego zestawu i głębokości łowiska).
2. Kołowrotek spławikowy, o przełożeniu 1:6 lub kołowrotek typu match. Na szpuli powinno zmieścić się 100 m żyłki o średnicy 0,22 mm. Praktyczne jest posiadanie zapasowej szpuli z żyłką o średnicy 0,02 mm większą lub mniejszą.
3. Żyłka główna typu spławikowa, bezbarwna, o średnicy 0,18-0,22 mm, żyłka przyponowa – 0,16-0,20 mm wysokiej jakości. W łowisku bezzaczepowym można zrezygnować z instalowania przyponu, a haczyk przywiązać do żyłki głównej o średnicy 0,18-0,20 mm. lstnieje wtedy ryzyko utraty całego zestawu.
4. Do połączenia żyłki i przyponu warto użyć krętlika wielkości 16-20.
5. Haczyk musi być wzmocniony i chwytliwy (cięty), sprawdza się typ z szerokim kolankiem i krótkim trzonkiem (dobrze trzyma rybę). Z powodzeniem można użyć mocnego haczyka typu match.
6. Przynęta mięsna lub roślinna – musi dobrze trzymać się haczyka z uwagi na silny nurt w łowisku brzany, dalekie rzuty, wleczenie po dnie. Można użyć m.in. parzonego ziarna pszenicy, twardszej słodkiej kukurydzy, białych lub czerwonych robaków, larwy chruścika bądź sztuczne imitacje aromatyzowane.
7. Zalecam zastosowanie spławika bolońskiego lub rzecznego na zawirowania.
Brzana zajmuje rożne strefy rzeki, zależnie od pory dnia, temperatury wody itp. Można ją złowić w rynnie głównego nurtu pod wzburzoną powierzchnią rzeki lub w strefie bardzo spokojnej i wolno płynącej wody. Niestety, nie można tego dokonać, dysponując tylko jedną wędką; należy posiadać dwie, doskonale przystosowane do tych zmiennych łowisk, często leżących obok siebie, w obrębie jednej rzeki.
Lekka spławikówka z kołowrotkiem centerpin (wypuszczanka)
1.Wędzisko spławikowe dynamiczne, o akcji A lub B, dł. 4-6 m, c.w. do 15 gr, (c.w. dobiera się do dystansu łowienia, głębokości łowiska, wielkości ryb, masy użytego zestawu). Najkorzystniej jest używać wędzisko przeznaczone do łowienia wypuszczanką lub zastąpić je wędziskiem odległościowym długości 4,2-4,4 m.
2. Kołowrotek typu centerpin, o wielkości dowolnej lub preferowanej przez wędkującego. Na szpuli powinno się zmieścić minimum 50 m żyłki średnicy 0,20 mm.
3. Żyłka główna typu spławikowa, średnicy 0,18-0,20 mm, przyponowa – 0,16-0,18 mm. W łowisku bezzaczepowym można zrezygnować z instalowania przyponu, a haczyk przywiązać do żyłki głównej średnicy 0,18 mm.
4. Do połączenia żyłki i przyponu warto użyć krętlik wielkości 16-20, łożyskowany, najIepszej jakości.
5. Haczyk musi być wzmocniony i chwytliwy (cięty), na ogół sprawdza się typ z szerokim kolankiem i krótkim trzonkiem (dobrze trzyma brzanę). Wielkość haczyka dobiera się do typu przynęty np. do białych robaków wystarczy nr 12. Wleczenie haczyka po dnie szybko tępi grot, więc należy przygotować duży zapas przyponów i stosować haczyk z grotem o podwójnym stożku.
6. Przynęta mięsna lub roślinna musi dobrze siedzieć na haczyku z uwagi na silniejszy nurt w łowisku, kamieniste dno i częste przycięcia z odległości kilkunastu metrów. Można używać: parzone ziarno pszenicy, twardszą słodką kukurydzę, żywe białe robaczki, larwę chruścika (bez domku).
7. Spławik musi być dostosowany do techniki i miejsca łowienia. Na spokojny nurt poIecany jest spławik stick.
8. Obciążenie może być jednopunktowe do przepływanki wleczonej lub rozłożone do łowienia przez muskanie przynętą dna. Do łowienia w mocniejszym nurcie zalecane jest użycie obciążenia punktowego.
Wędka spławikowa ze spławikiem Avon (wartki lub wzburzony nurt i daIsze rzuty)
1 . Wędzisko spławikowe dynamiczne, o akcji szczytowej lub środkowej, dł. 5-7 m, c.w. do 25 g. Najkorzystniej jest używać wędziska bolońskiego, użyteczne jest także wysokiej klasy wędzisko standardowe spławikowe.
2. Kołowrotek stało-szpulowy spławikowy, polecane jest użyć kołowrotka o przełożeniu 1:6 lub 1:7. Można użyć kołowrotka typu match. Na szpuli powinno się zmieścić 100 m żyłki o śr. 0,24 mm. Wskazane jest posiadanie zapasowej szpuli z żyłką o 0,02 mm cieńszą.
3. Żyłka główna typu spławikowa, średnicy 0,18-0,24 mm, przyponowa – 0,16-0,22mm. W łowisku bezzaczepowym można zrezygnować z instalowania przyponu a haczyk przywiązać do żyłki głównej.
4. Do połączenia żyłki i przyponu warto użyć najlepszej jakości krętlika łożyskowanego wielkości 14-20.
5. Haczyk musi być wzmocniony i chwytliwy (cięty), na ogół sprawdza się typ z szerokim kolankiem i krótkim trzonkiem (dobrze trzyma brzanę). Do przynęt mięsnych zalecana jest wieIkość 8-14, do roślinnych 6-10.
6. Przynęta mięsna lub roślinna musi dobrze siedzieć na haczyku z uwagi na silniejszy nurt w łowisku i dalekie rzuty, wleczenie po dnie i szybkie zacinanie. Niezawodne będą: parzone ziarno pszenicy, półtwarda słodka kukurydza, żywe białe robaczki, kawałki czerwonych, Iarwa chruścika, żywa dendrobena, pijawka.
7. Spławik typu avon umożliwia skuteczne łowienie w szybkim i wzburzonym nurcie, w głębokiej wodzie.To w tych miejscach, w porze dziennej najprędzej można złowić brzany na przepływankę. Zalecane jest użycie spławika Avon o kształcie przypominającym waggler lub marchewkę. Spławików o innych kształtach nie polecam.
8. Obciążenie jednopunktowe, w szybkim nurcie umożliwiające przepływankę wleczoną.
Przynęty na brzanę
1. Wobler pływający płytko schodzący. Znajduje zastosowanie w płytkich nurtach, na napływach, na długich prostkach, rozległych płyciznach. Prowadzi się go kilkanaście centymetrów pod powierzchnią, w umiarkowanym tempie, pod prąd.
2. Wobler głęboko schodzący. Stosuje się go wszędzie tam, gdzie przynęta musi zejść w strefę dna. Łowi brzany prowadzony w poprzek nurtu, dryfem przy kamienistym dnie. Należy mieć kilka różnych woblerów, aby dobrać akcję odpowiadającą brzanom.
3. Obrotówka z wąską paletką. Rozmiar 0 i 1. Dobrze się prezentuje prowadzona w niegłębokim nurcie, nad żerującymi lub odpoczywającymi brzanami. Nadaje się do penetrowania dużego obszaru w kamienistych rzekach beskidzkich, prowadzona lekko pod prąd.
4. Twister. Długość do 5 cm, z krótkim ogonkiem. Idealny do obławiania strefy nurtu, przy dnie. Jest łowny w dryfie po dnie, często przetacza się po dnie i tym samym mocniej przyciąga uwagę ryb. Dobry kolor to czarny, brązowy, zielonkawy, z dodatkiem żółci.
5. Kanapka. To połączenie dwóch przynęt. Będzie ona skuteczniejsza, jeżeli jeden ze składników wchodzi w skład zanęty. Kanapkę można komponować, chcąc zachęcić rybę bądź zabezpieczyć jeden składnik przed spadaniem lub zsuwaniem się z haczyka.
6. Kukurydza. Może być nieco twardsza, gdyż wtedy nie spadnie w głównym nurcie. Można łowić na jedno ziarno, ale zazwyczaj nie maskuje ono haczyka, więc daje się 2, a nawet 3 – 4 ziarna, naciągane na przypon powyżej haczyka.
7. Ser. Najprościej użyć krótki pasek sera lub kostkę nawleczoną na haczyk albo króciutki włos. Można również wyrobić twarde ciasto z sera i chleba w proporcji 1:1. Warto zacząć od sera cheddar.
8. Czerwone, dendrobena i rosówki. Łowiąc w szybkim nurcie, dobrze jest naciągnąć przez grot skrawek cienkiej bezzapachowej gumy, która zabezpieczy robaki przed zsuwaniem się na grot, a nawet przed spadaniem z haczyka.
9. Płatki owsiane. Znakomita przynęta i zarazem zanęta. Do roli przynęty muszą być zmiękczone gorącą wodą, dzięki temu zyskują też elastyczność. Polecane o zapachu czosnkowym i naturalnym. Stosuje się cieńszy haczyk niż do długich robaków, nabija się płatki na całą długość haka.
10. Chruściki. To są larwy przyszłego owada, częsty pokarm brzan. Do roli przynęty wyciąga się larwę z domku i prezentuje na niegrubym haczyku. Można łowić na 2 larwy (żyjące i ruszające się) w przepływance lub na pęczek w gruncie dennym. Tę przynętę trudno się przechowuje i jest kłopotliwa w przygotowaniu.
Przynęty na brzanę górską i podgórską
Brzana żerująca jesienią nie jest wybredna, jednak nie każda przynęta nadaje się do użycia w silnym nurcie oraz w wodach górskich. Należy przy tym pamiętać, że w ciągu dnia brzana żeruje w nurcie, a w pozostałych porach poza nurtem.
1. Groch. Jest łatwy w użyciu, przygotowując go, należy znać siłę nurtu w łowisku; na mocniejszy uciąg przygotowuje się groch twardszy, zalecane jest użycie go w przepływance. Podczas łowienia należy podnęcać grochem. Nie zalecane jest aromatyzowanie grochu, ale można go kolorować.
2. Ciasto na brzany. Jest bardzo skuteczne, dodaje się do niego kąski roślinne lub zwierzęce, zależnie od łowiska, w którym się łowi brzany. Do zimnych, ugotowanych ziemniaków dodaje się mąki i wyrabia knedliki, gotuje się. Po ochłodzeniu rozdrabnia się i wyrabia z dodatkiem kąsków.
3. Ciasto serowe na wodę górską. Przygotowuje się z miąższu białego pieczywa, dodaje się tarty tłusty ser żółty, starannie zagniata, w międzyczasie dodaje się 2-3 krople oliwy.
4. Rosówka na wodę podgórską. Musi być naciągnięta w sposób specyficzny: ostrze haczyka wprowadza się w rosówkę 2 cm przed końcem ciała i chowa się cały haczyk bez wyprowadzenia grota. Należy tak dobrać długość rosówki, aby oba końce robaka miały średnio po 2 cm długości.
5. Rybi ogonek. Jest skuteczną przynętą w porze jesiennej, a użycie go dozwolone jest poza wodami górskimi. Należy pozyskać go z malej ryby, zazwyczaj pod ręką jest kiełb. Płetwę ogonową odcina się z 1 cm nasady ogonowej, a haczykiem przekłuwa się nasadę.
6. Pęczek chruścików lub kiełży. Przygotowuje się do łowienia w wodzie podgórskiej i zakłada się je podobnie jak białe robaczki. Przynęta jest najskuteczniejsza, gdy pochodzi z łowiska. Należy starannie dobrać wielkość i grubość haczyka do użytej przynęty.
7. Żywiec. Stosuje się na wodzie typu nizinnego (i podgórskiego) i wszędzie tam, gdzie nie jest zakazany. Zalecane jest użycie małego żywczyka, o długości 4-5 cm, na przeciętnej wielkości brzanę lub 6-7 cm na brzanę ważącą powyżej 2 kg. Żywczyka zbroi się małym haczykiem za górną wargę.
8. Wobler pływający płytko schodzący. Znajduje zastosowanie w płytkich nurtach, na napływach, na długich prostkach, rozległych płyciznach. Prowadzi się go kilkanaście centymetrów pod powierzchnią, w umiarkowanym tempie, pod prąd.
9. Obrotówka z wąską paletką. Rozmiar 0 i 1. Dobrze się prezentuje prowadzona w niegłębokim nurcie, nad żerującymi lub odpoczywającymi brzanami. Nadaje się do penetrowania dużego obszaru w kamienistych rzekach beskidzkich, prowadzona lekko pod prąd.
Przynęty na brzanę z nizinnej rzeki
Brzanę możemy łowić na wędkę spławikową i gruntową, na spinning i sztuczną muchę. Na nizinnej rzece zdarzają się brzany kilkukilogramowe, stąd przynęty i haki powinny być nieco większe.
1. Wobler pływający płytko schodzący. Przynęta o długości 3-6 cm, mająca zastosowanie na płytkiej i średniej wodzie. Skuteczna jest również na napływach, na długich prostkach, rozległych płyciznach. Prowadzi się go kilkanaście centymetrów pod powierzchnią w umiarkowanym tempie, pod prąd.
2. Wobler głęboko schodzący. Stosuje się go wszędzie tam, gdzie przynęta musi zejść w strefę dna. Jeżeli chcemy penetrować miejsca bardzo głębokie, należy dociążyć zestaw oliwką na żyłce, na który łowimy brzany prowadząc go w poprzek nurtu,dryfem przy kamienistym dnie.
3. Obrotówka z wąską paletką. Rozmiar 1, 2 i 3. Dobrze się prezentuje prowadzona w niegłębokim nurcie, nad żerującymi lub odpoczywającymi brzanami. Można ją prowadzić wolniej pod prąd lub szybciej z prądem. Do prowadzenia przynęty po skosie z prądem przydatna będzie obrotówka z szerszą paletką.
4. Twister. Długość do 3-6 cm, z krótkim ogonkiem. Idealny do obławiania strefy nurtu, przy dnie. Jest łowny w dryfie po dnie. Prowadząc przynętę pod nią sprawdza się użycie bezzaczepowej główki jigowej lub miękkiej przynęty z wbitym grotem w jej korpus. Dobry kolor to czarny, brązowy, zielonkawy, z dodatkiem żółci.
5. Kanapka. Kanapkę można komponować, chcąc zachęcić rybę bądź zabezpieczyć jeden składnik przed spadaniem lub zsuwaniem się z haczyka. Kanapka będzie, jeżeli jeden ze składników wchodzi w skład zanęty.
6. Kukurydza. Może być nieco twardsza, gdyż wtedy nie spadnie w głównym nurcie. Można łowić na jedno ziarno ale zazwyczaj nie maskuje ono haczyka, więc daje się 2 a nawet 3-4 ziarna, naciągane na przypon powyżej haczyka. Dzień lub dwa dni wcześniej miejsce należy nęcić obficie kukurydzą.
7. Ser. Najprościej użyć krótkiego paska sera lub kostki nawleczonej na haczyk albo krótkiego włosa. Można również wyrobić twarde ciasto z sera i chleba w proporcji 1:1. Najlepiej użyć zanęty o zapachu serowym.
8. Czerwone, dendrobena i rosówka. Znakomita przynęta i zarazem zanęta. Do roli przynęty muszą być zmiękczone gorącą wodą, dzięki temu zyskują też elastyczność. Polecam o zapachu czosnkowym i naturalnym. Stosuje się cieńszy haczyk niż do długich robaków, nabija się płatki na całą długość haka. Przed łowieniem miejsce zanęcić dużą ilością płatków dociążonych gliną.
9. Płatki owsiane. Łowiąc w szybkim nurcie dobrze jest naciągnąć przez grot skrawek cienkiej bezzapachowej gumy, która zabezpieczy robaki przed zsuwaniem się na grot a nawet przed spadaniem z haczyka.
10. Chruściki. To są larwy przyszłego owada, częsty pokarm brzan. Do roli przynęty wyciąga się larwę z domku i prezentuje na niegrubym haczyku. Można łowić na 2 larwy (żyjące i ruszające się) w przepływance lub na pęczek w gruncie dennym. Tę przynętę trudno się przechowuje i jest kłopotliwa w przygotowaniu.
Przynęty na wiślaną brzanę łowioną wędką nasadową
Łowiąc brzanę na wędkę nasadową w miejscu szybkiego nurtu, należy używać przynęt zwierzęcych dobrze trzymających się na haczyku.
1. Biały robak. To skuteczna przynęta na brzanę, stosowana zarówno przez wyczynowców, jak i wędkarzy łowiących rekreacyjnie. Nie należy zapominać o dodaniu do zanęty robaków. Zakładając kilka białych robaków na hak, dobrze założyć jest dwa sztucznie barwione – czerwone lub różowe.
2. Czerwone, dendrobena i rosówka. Łowiąc w szybkim nurcie, dobrze jest naciągnąć przez grot skrawek cienkiej bezzapachowej gumy, która zabezpieczy robaki przed zsuwaniem się na grot, a nawet przed spadaniem z haczyka.
3. Kanapka. To połączenie dwóch przynęt czerwonego i białego robaka. Będzie ona skuteczniejsza, jeżeli jeden ze składników wchodzi w skład zanęty. Kanapkę można komponować, chcąc zachęcić rybę bądź zabezpieczyć jeden składnik przed spadaniem lub zsuwaniem się z haczyka. Obie przynęty dobrze trzymają się na mocnym, kłutym haczyku.
4. Kanapka. Twarda kukurydza i białe robaki dobrze trzymają się na haczyku. To istotne jest przy łowieniu w bystrej wodzie. Duża kanapka nie jest konsumowana przez drobnicę, dzięki czemu wędkarz nie musi często wyjmować zestawu.
5. Kukurydza. Może być nieco twardsza, gdyż wtedy nie spadnie w głównym nurcie. Można łowić na jedno ziarno, ale zazwyczaj nie maskuje ono haczyka, więc daje się 2 a nawet 3-4 ziarna, naciągane na przypon powyżej haczyka.
6. Ser. Najprościej użyć krótki pasek sera lub kostkę nawleczoną na haczyk albo króciutki włos. Można również wyrobić twarde ciasto z sera i chleba w proporcji 1:1. Warto zacząć od sera cheddar.
7. Płatki owsiane. Znakomita przynęta i zarazem zanęta. Do roli przynęty muszą być zmiękczone gorącą wodą, dzięki temu zyskują też elastyczność. Polecany o zapachu czosnkowym i naturalnym. Stosuje się cieńszy haczyk niż do długich robaków, nabija się płatki na całą długość haka.
8. Chruściki. To są larwy przyszłego owada, częsty pokarm brzan. Do roli przynęty wyciąga się larwę z domku i prezentuje na niegrubym haczyku. Można łowić na 2 larwy (żyjące i ruszające się) w przepływance lub na pęczek w gruncie dennym. Tę przynętę trudno się przechowuje i jest kłopotliwa w przygotowaniu.
Zanęta na brzanę
Brzana wiedziona ciekawością podpływa do zanęt leszczowych, płociowych, ale po kilku minutach zniechęcona odpływa, ponieważ poszukuje w zanęcie grubych cząstek.
Brzana jest rybą reofilną, czyli żyjącą w nurcie rzecznym; tutaj odpoczywa i najczęściej żeruje. Silny przepływ wody sprawia trudności w zanęcaniu – bardzo szybko wymywa zanętę, unosi ją daleko poza zasięg wędki i odciąga brzany od stanowiska wędkarza. Sprawia także, że zanęta musi być dodatkowo sklejona i dociążona. Rytm życia brzany można sprowadzić do dwóch pór: dziennej, gdy przebywa pod grubą warstwą nurtowej wody i nocnej, gdy wypływa żerować na płyciznach. W porze dziennej, odpowiedniej do łowienia spławikowego, wędkarz napotyka duże trudności, gdyż nurt uniemożliwia precyzyjne nęcenie. W porze nocnej ciemności utrudniają użytkowanie wędki spławikowej na płyciźnie.
Najlepszym sposobem nęcenia jest wędkowanie podczas brodzenia, gdy wędkarz spławikowy zanurzony jest po pas w wodzie i zarzuca kule zanętowe na odległość 5-6 m. Jednakże nie każdy wędkarz preferuje wędkę spławikową, a tym bardziej brodzenie w wartkiej rzece. Dla miłośników ciężkiej gruntówki dennej lub feedera typu heavy pozostaje nęcenie za pomocą podajnika zanęty. Jest to wygodne i precyzyjne w działaniu, ale umożliwia stosowanie tylko bardzo małej porcji zanęty. Taka jej ilość w podajniku nie jest w stanie zwabić i utrzymać w zasięgu wędki grupy brzan, które żyją w stadach.
Dobrym sposobem nęcenia i łowienia brzan (zwłaszcza dużych osobników) jest wędkowanie z łodzi cumowanej w głównej strudze nurtu. Z pokładu można precyzyjnie zanęcić kulami doklejonymi i dociążonymi gliną, co nie jest trudne w zrealizowaniu. Jednak ta taktyka łowienia dobra jest jedynie w rzekach największych, jak Wisła, Bug i Odra. W mniejszych, hałas spowodowany przez płynącą łódź płoszy grupę brzan.
Smak i zapach. Brzana należy do ryb karpiowatych. Odżywia się głównie pokarmem mięsnym. W naturalnych warunkach sporadycznie pożera nasiona dzikich roślin i ziarna zbóż. W roli przynęt można stosować z dużym powodzeniem: robaki, ogólnie uznane za skuteczne na ryby, takie jak rosówka, czerwony, biały, mączniak, małe larwy np. pszczół, motyli, korników. Brzana doskonale bierze na larwy owadów wodnych np. chruścik, ważka. lnne, równie dobre przynęty to: kiełż, pijawka, mała rybka, parzona pszenica, parzone płatki owsiane, kukurydza, ciasto czosnkowe i waniliowe, pasta rybna.
Znajomość tych przynęt jest o tyle istotna, że ułatwia wybór np. dipu, smaku zanęty oraz użycie ich w roli zanęty zamiast standardowej sypkiej. Oto skuteczne na brzanę, powszechnie stosowane smaki i zapachy: chleb, karmel, miód, wanilia, scopex, truskawka, ochotka, kukurydza, ryba, robak czerwony, czosnek, ziarna mączne, konserwowa mielonka mięsna, słonina, krewetka.
1. Brzana nie zwraca uwagi na kolor zanęty, lecz na jej wartość odżywczą. Preferuje grubsze cząstki. Zanęta standardowa o odpowiedniej granulacji dla brzan jest pokazana na obrazku. Drobniutkie cząstki smużą i dodatkowo smakiem wabią odległe brzany. Natomiast grube cząstki, płynące lub leżące wśród kamieni w strefie dennej są wyłapywane przez brzanę. Ten sposób wyszukiwania pożywienia jest dla brzany naturalny. Ponadto, grube cząstki są ciężkie i szybko osiadają na dnie w pobliżu przynęty, co korzystnie wpływa na wynik wędkowania.
2. Dodatku w postaci proszku waniliowego można używać do każdego rodzaju zanęt na brzany. Zapach wanilii współgra z naturalnym zapachem zbóż.
3. Ziemi de somme można użyć do dociążenia i sklejenia śruty kukurydzianej, mieszanki typu seed w stanie surowym lub zmiękczonym, robaków czerwonych lub białych, kiełży i chruścików. Można ją zmieszać z papką powstałą w wyniku zmiksowania zanęty typu seed. Tego typu mieszankę przeznacza się na rzeki o wolnym przepływie.
4. Gdy w standardową, gruboziarnistą zanętę wpływają drobne ryby i przeszkadzają w złowieniu brzany, należy użyć mieszanki zbożowej, tzw. seed’u. Grube i surowe ziarna działają zniechęcająco na małe ryby, które wkrótce opuszczają zanęcone miejsce i ustępują miejsca brzanom. W tej mieszance widoczne są bardzo małe ziarna, które na długo zatrzymują brzany w zasięgu wędki.
5. Drobny, proteinowy, szybko pracujący pellet wysokiej jakości to specjalistyczny, kosztowny produkt. Jednak znakomicie wabi brzany w nurcie, na głębokości kilku metrów oraz na tych płyciznach, gdzie zanętę trzeba daleko wystrzelić z procy. Ten pellet również pełni rolę selektywnej zanęty.
6. Glinka rzeczna ekstra, to dodatek mineralny, którego zadaniem jest sklejenie i dociążenie, a także silne smużenie. Glinki używa się w rzekach, do łowienia w strefie nurtowej. Do glinki można dodać, w proporcji 1:7, śruty zbożowej lub mieszanki typu seed – surowej lub rozmiękczonej. Dobrze współpracuje z pokruszonym pelletem.
7. Zanętę typu seed można zmiękczyć zaparzaniem lub gotowaniem. Zaparzyć można w termosie np. w drodze na łowisko. Do gotowania zalecane jest użycie szybkowaru, który oprócz skrócenia czasu obróbki termicznej do kilkunastu minut, nie zubaża smaku i zapachu zmiękczanej zanęty. W wodzie bardzo wolno płynącej zanęca się co pewien czas sypiąc mieszankę ruchem siewcy. Chcąc nęcić w wartko płynącej wodzie, ziarna należy skleić klejem, gliną lub tłustą ziemią.
8. Ciasto fluo można dodawać do zanęty brzanowej, jako dodatek wabiący oddziałujący na wzrok brzany. Skuteczne na brzanę smaki i zapachy ciasta fluo na brzanę: wanilia, biszkopt, ciasto piekarnicze, bezsmakowe i bezzapachowe.
9. Na fotografii całe ziarna kukurydzy i te same ziarna pocięte nożem, położone na łyżce. Słodka, konserwowa lub surowa świeża kukurydza jest niezwykle skuteczną przynętą i zanętą. Jeśli wędkarz nie posiada wystarczająco dużo kukurydzy do intensywnego zanęcania, to polecany jest następujący trik: posiadaną kukurydzę należy rozdrobnić za pomocą noża lub zgniatając w dłoni. W ten sposób otrzymuje się ziarna o wiele intensywniej wabiące brzany (ryby zapalczywiej i dłużej wydłubują je spomiędzy kamieni i dzięki temu dłużej przebywają w zasięgu wędki) i ze znacznie większej odległości (ziarna wydzielają więcej płynu).
10. Wysoko proteinowy pellet można włożyć do zanętnika. Na obrazku standardowy metalowy koszyk na rurce antysplątaniowej, ułatwia łowienie brzan w wartkim nurcie i na dużej głębokości w strudze głównego nurtu. Koszyk z pelletem musi być zamknięty z obu stron. Zawartość koszyka należy sprawdzać co 2 godziny. Tak długi czas działania ,,wkładu zanętowego” ułatwia polowanie na wielkie brzany.
Jak łowić brzanę na nizinnych rzekach
Łowieniem brzany można się cieszyć zarówno w rzece podgórskiej, jak i nizinnej. Wszędzie można stosować te same metody i techniki, zanęty i przynęty, W rzece podgorskiej można brodzić, a w rzece nizinnej popłynąć łódką i zanęcić grube, 3-5 kilogramowe brzany. Nawet w rzece nizinnej można łowić brzany, wystarczy odnaleźć żwirowate bądź grubopiaszczyste dno. Jesienią głębokość wody ma znaczenie drugorzędne, gdyż brzany intensywnie żerują.
1. Blat śródrzeczny. Brzana jest jednym z licznych gatunków odwiedzających blat. W małej rzece do łowienia wystarczy bolonka lub feeder zarzucane z brzegu, w dużej rzece z reguły potrzebna jest łódź. Napływając dyskretnie, można zakotwiczyć ją tuż koło blatu. Technika łowienia jest dowolna, w znacznej mierze zależy od siły nurtu i głębokości. Należy systematycznie donęcać. Można tutaj spinningować przynętą głęboko schodzącą.
2. Warkocz. Najlepszy znajduje się na dużej rzece. Warkocz leży pomiędzy dwoma dobrymi łowiskami: nurtem i międzytamiem. Wzdłuż warkocza od strony międzytamia można łowić mocną spławikówką na przystawkę, gruntówką lub lżejszym feederem. Wypłycenie na końcu warkocza najlepiej obłowić cięższą gruntówką, Najlepsze stanowisko znajduje się na ostrodze. W tym łowisku warto nęcić warkocz od połowy długości i 2 m obok niego, od strony brzegu.
3. Boczne nurty. Często nazywa się je odnogami, mają różną wielkość. Brzany stadnie wpłyną w odnogę gdy jest długa na min. 100 m, głęboka na min. 1 m z twardym dnem. W znacznie głębszą wpłyną w dzień, w płytszą o zmierzchu lub o świcie. Do łowienia wykorzystuje się bolonkę i feeder. Nęcenie nastręcza trudności ze względu na uciąg. Zestaw spławikowy naIeży przegruntować, aby płynął jak najwolniej. Nie zanęca się luźnym ziarnem, lecz obciążonym i sklejonym.
Jak łowić brzanę w rzekach górskich
Rzeka płynąca przez Beskidy i Pogórza zachowuje charakter górski i w wielu miejscach obok brzan łowi się pstrągi. Brodzenie i wyszukiwanie kryjówek brzan, a następnie łowienie ich daje ogromną satysfakcję. Na terenie Pogórza rzeka również tworzy przełomy i urozmaicone brzegi, wciąż jest rwąca i ma krystaliczną wodę. W wielu miejscach dno jest skaliste i grasują tu nawet głowacica i troć.
1. Głazowisko. Należy znaleźć bezzaczepowy pas dna wzdłuż głazów od strony głównego nurtu. Nęci się większymi kulami, mocno sklejonymi. Powinny zawierać dodatek pływający jak płatki owsiane lub drobną kukurydzę. Zbierając je, brzany będą długo trzymać się na poboczu głazowiska. Zestaw spławikowy przegruntowany zarzuca się 2 m przed głazowiskiem, brania mogą nastąpić już w miejscu podania kul. Zestaw powinien spłynąć kilka metrów poniżej głazowiska, jeżeli jest to możliwe. Jeśli nurt jest słaby to wystarcza spławik do 3 g, obciążenie 2 g, przegruntowanie o 1/4. W innym przypadku przegruntowanie zmienia się na 1/3 i ustala obciążenie.
2. Rynna. Należy przygotować ciężkie kule zanętowe, dociążone gliną. Kilka brzan zawsze kręci się przy wpływie do rynny, dlatego warto rozpocząć łowienie w tym miejscu. Zanętę zarzuca się 2 m przed rynną z uwagi na nurt. Podobnie zarzuca się zestaw przegruntowany. Prowadzi się do połowy długości rynny i dyskretnie ściąga wzdłuż brzegu. Jeśli nie ma brań, to schodzi się do połowy długości i ponawia nęcenie. Obławia się rynnę włącznie z wypłyceniem. Tuż przed zakończeniem prowadzenia zestawu robi się lekkie i krótkie zacięcie. Na ogół wystarcza: spławik 2-5 g, obciążenie 1,5-4,5 g, przegruntowanie o 1/4.
3. Główny nurt. Korzystnie jest wyszukać szeroki nurt, gdyż tutaj nieco słabnie i wypłyca się. Do łowienia używa się bolonkę i zanętę. Jeżeli głębokość pozwala, to pierwszą dużą porcję zanęty można donieść w miejsce łowienia, a następne wystrzelić z procy. Należy często donęcać, stosuje się spławik z grubą antenką, a obciążenie równe połowie jego wyporności. Zarzuca się zestaw ok. 3 m powyżej położenia zanęty. Na żyłce warto zaznaczyć (markerem) długość wyrzutu. Zacina się po schowaniu spławika pod wodę lub intuicyjnie.
Brzana spod nurtu
Brzanę uważa się za siłaczkę wśród ryb, co sama udowadnia, zrywając najlepiej zawiązane węzły. Prócz potężnych mięśni pomagają jej w tym: silny nurt i nierzadko emocje wędkarza.
Łowienie w nurcie rzeki nie jest technicznie łatwe, ale właśnie tutaj łowi się najwięcej brzan. To ryba nurtu i dna. Pobiera pokarm zwierzęcy żyjący w szybko płynącej wodzie, na twardym podłożu.
Łowisko. Brzany żyją w dużych i małych rzekach, a wybór łowiska ma bezpośredni wpływ na wybór wędki. Warunkiem udanego wędkowania jest wybór fragmentu rzeki z twardym dnem, a najpewniejszym łowiskiem jest odcinek ze żwirem.
Do złowienia brzany w małej rzece należy zarezerwować świt i porę zmierzchu to najpewniejsze godziny. W dużej rzece brzana zachowuje się swobodnie, więc można polować na nią przez cały dzień, choć i tutaj godziny świtu i zmierzchu, a często południe dają najwięcej ryb na wędce.
Wybór stanowiska w małej rzece jest ułatwiony i wybiera się strefę nurtu w najgłębszym miejscu. Natomiast w dużej rzece wybór jest trudniejszy, choć istnieje tutaj znacznie więcej brzanowych stanowisk. Dobre stanowisko znajduje się w ujściu dopływu, przy głębokiej opasce, w końcówce warkocza za ostrogą, w głębokim napływie ostrogi (tamy), w bocznym nurcie, na blacie. Chcąc łowić od zmierzchu do późnych godzin nocnych, na łowisko można wybrać granicę nurtu i płytkiej wody (do 60 cm), gdyż tutaj brzana wypływa na żer w ciemnościach.
W dużej rzece niektóre łowiska są niedostępne dla wędkarza brzegowego, wtedy korzysta się z łódki. To dobry sposób na łowienie medalowych osobników. Należy wybrać stanowisko z wolniejszym przepływem ze względu na kotwiczenie łódki.
Wędka. W małej rzece najlepsze efekty daje używanie wędziska gruntowego, dennego typu feeder. Ugięcie szczytówki dobiera się do warunków na łowisku, natomiast c.w. zazwyczaj mieści się w przedziale 60-90 g. Żyłka główna powinna mieć średnicę, zależnie od wielkości łowionych brzan, w przedziale od 0,18 (ryby do 2 kg) do 0,24 mm. Na przypon przeznacza się żyłkę o średnicy 0,16-0,20 mm. Haczyk powinien być mocny, ale nie
musi być duży: wystarcza 8-12. Można nęcić kulami lub koszyczkiem wmontowanym do zestawu. Można też połączyć obie techniki. Duża rzeka oferuje znacznie większe brzany, ważące nawet 5-6 kg. Z tego powodu należy użyć mocniejszego zestawu: żyłka główna 0,24-0,26 mm, przypon 0,18-0,22 mm lub plecionka 0,10-0,12 mm. Łowiąc w głównym nurcie, stosuje się haczyk 6-10.
Łowienie. Trwałą na haczyku przynętę kładzie się na dnie. Aby zapobiec wypchnięciu zestawu do brzegu, należy ustawić wędkę równolegle do osi nurtu np. zajmując stanowisko na zakręcie rzeki, na długiej tamie, na łodzi, na przykosie itp. Drugim sposobem jest zastąpienie żyłki głównej o połowę cieńszą plecionką.
Długość zarzutu dobiera się do łowiska, należy pamiętać, że brzana często żeruje tuż przy brzegu. Zacina się już przy pierwszej oznace brania. Należy postępować rozważnie i unikać forsownego holu. Główna trudność łowienia z dna ciężką gruntówką polega na utrzymaniu przynęty w określonym miejscu, pomimo dużego naporu płynącej wody.
Podgórska brzana z płycizny
Hol silnej brzany delikatnym wędziskiem jest dużym przeżyciem i sportową walką, w której wędkarz i ryba mają równe szanse na wygranie pojedynku.
Brzany pływają w każdej podgórskiej rzece. Ryby te preferują kamieniste i żwirowate dno. Szukając łowiska brzany, powinniśmy wziąć pod uwagę potrzebę poczucia bezpieczeństwa u tej ryby. W dzień brzana bardzo rzadko wypływa na płyciznę przybrzeżną. Robi to najczęściej w odludnych odcinkach rzeki lub podczas przyboru wody, która szybko mętnieje i skrywa rybę. Wtedy brzany łapczywie żerują na płyciznach o głębokości ok. 50 cm.
Na łowisko wybieramy przybrzeżną partię płycizny. W dużej rzece może to być płytka opaska lub jej koniec oraz łagodny wewnętrzny zakręt. W małej rzece podgórskiej może to być każda płycizna obok strugi głównego
nurtu, koniecznie głównego nurtu.
Wędka. Wędzisko powinno mieć progresywne ugięcie i bardzo czułą szczytówkę. Polecam użycie lekkiego feedera o ciężarze wyrzutu do 50-60 g. Długość wędziska powinna wynosić 3,6-4 m. Wędzisko typu feeder sygnaIizuje branie ryby wychyleniem lub drganiem cienkiej i sprężystej szczytówki. To niezwykle czuły sygnalizator brania i wskazuje ruch przynęty nawet wtedy, gdy zahaczy o nią płynąca trawa. Aby nie stłumić czułości wędziska, należy użyć cienkiej żyłki głównej, o średnicy 0,16-0,20 mm oraz przyponu o średnicy mniejszej o 0,02 mm od użytej żyłki głównej. Pomimo użycia cienkich żyłek haczyk powinien być mocny i z szerokim kolankiem. Wykonany z grubego drutu, o wielkości 6-10. Przynęta powinna zasłaniać haczyk, z wyjątkiem grota. W roli obciążenia wędki można użyć małego zanętnika lub płaskiego i szerokiego ciężarka.
Zanęta i nęcenie. Jako zanęta może posłużyć mieszanka firmowa na ryby karpiowate. Może być też mieszanka wykonana wg swojego pomysłu, np. wymieszanie 2-3 z wymienionych składników: płatki górskie, mąka kukurydziana, śruta zbożowa, miękkie ziarna kukurydzy, ziarna konopi, parzona pszenica, pęczak.
Przynęta. Wciąż triumf święci słodka kukurydza z puszki, jednak polecane jest stosować kukurydzę karpiową – jest dostępna w wielu smakach i lepiej trzyma się haczyka w nurcie. Na haczyk można założyć 1-5 ziaren, a niemieszczące się na haczyku ziarna naciągnąć na żyłkę.
Zamiast dużej dendrobeny radzę użyć 2 sztuk dendrobeny nr 4 lub pęczka dorodnych czerwonych robaków. Także białe robaki są smakołykiem dla brzany, więc można im zaoferować pęczek dipowanych białych, obserwując szczytówkę, należy zacinać już po pierwszym jej wygięciu – błyskawicznie wykonać głęboki ruch wędziskiem do tyłu po skosie. Na drugim końcu wędki z pewnością będzie brzana.
Łowienie brzany na tyczkę
Tyczka umożliwia niezwykle precyzyjne utrzymanie przynęty przed pyskami żerujących brzan, ułatwia szybkie zacięcie i dostarcza wiele emocji podczas holowania. W rzece podgórskiej tyczka o długości 13 m pozwala łowić ryby w środku rzeki, gdzie przebywają one w środku dnia.
Posługując się tyczką podczas walki łatwo o popełnienie błędu i utratę ryby, a nawet złamanie wędki. Dla tyczki o przeciętnych parametrach rzecznych, będącej w rękach początkującego wędkarza, już brzana o masie 1 kg stanowi zagrożenie złamania topu. Aby tego uniknąć, należy odpowiednio złożyć wędkę.
Złożenie wędki. Tyczka powinna być przeznaczona do łowienia silnych ryb, np. karpi, brzan, grubych jazi i kleni w nurcie, najczęściej wystarcza długość 11-13 m. W tyczkę wprowadza się amortyzator, którego głównym zadaniem jest łagodzenie szarpnięć ryby. Do łowienia brzany polecane jest wybrać nowoczesny amortyzator, wewnątrz którego znajduje się płyn pełniący rolę rdzenia. Równie przydatna jest guma, która posiada dwuwarstwową budowę. Ze standardowych i tańszych amortyzatorów należy wybrać pełny. Do wędziska dobiera się rozmiar (lub średnicę) amortyzatora, należy wybrać coś z przedziału 1,4-1,8 mm (wytrzymałość 7-8 kg). PoIecane jest wprowadzenie gumy do 3 elementów topu, a jeśli przewiduje się walkę z grubą brzaną i w wartkim nurcie, to warto sięgnąć po dodatkowe rozwiązania: top z nawierconym otworem, przez który można palcami wciągnąć nadmiar wysnutej gumy podczas holowania lub specjalny korek, którego trzpień wystaje z topu po rozłączeniu go z tyczką. Na żyłkę główną przeznacza się 0,18-0,22 mm, na przypon – 0,16-0,18 mm. Przypon i żyłka główna powinny być słabsze od amortyzatora.
Łowiąc w nurcie na wolną przepływankę, a także wzbogaconą o przytrzymanie używa się spławika dysk, w nurcie lub na jego skraju standardowej przepływanki spławika rzecznego. Obciążenie zestawu może sięgać nawet 25 g. Najlepsze wyniki daje zestaw lekko przegruntowany, z obciążeniem skupionym jednopunktowym, z przyponem o długości 15-35 cm, prezentacja z przytrzymaniem. Używa się mocne haczyki o wielkości 10-16.
Łowisko. Dobrymi łowiskami są: boczny nurt z rynną, blat o równej głębokości, wolny główny nurt blisko brzegu, granica głównego nurtu i dużej zatoki, odcinek usłany dużymi kamieniami i głazami.
Przynęta. Stosuje się trwałe przynęty, jak białe robaczki, kawałki rosówki, a w spokojnej wodzie larwy chruścików bez domków.
Taktyka łowienia. Należy systematycznie i precyzyjnie nęcić. Zalecana jest mieszanka na ryby karpiowate lub na brzanę, z dodatkiem gliny wiążąco-dociążającej. Oczekując na branie można lekko poruszyć przynętą, często w tym momencie ono nastąpi. Należy wykonać mocniejsze zacięcie z uwagi na obecność amortyzatora. Do podbierania używa się dużą siatkę na długiej sztycy.
——————————————